راهنمای عیب یابی خودرو

آشنایی با قطعات خودرو

۱- باتری خودرو

باتری یکی از اصلی ترین قطعات خودرو هستش و وظیفه تولید و ذخیره برق مورد نیاز خودرو رو داره ؛ پیش از روشن شدن ماشین ، در باطری با انجام سری واکنش های شیمیایی برق تولید میشود و این برق انرژی مورد نیاز خودرو رو برای روشن شدن اتومیبل فراهم میکنه

همینطور انرژی الکتریکی تولید شده توسط خودرو در باطری ذخیره میشود ،  البته باتری وظیفه‌ی ثابت کردن ولتاژ برقی که به امکانات الکتریکی خودرو می‌رسد را هم داره .

از جمله علائم وجود مشکل در باتری عبارت‌ اند از:

• دیر روشن شدن خودرو
• کم‌نور شدن چراغ‌های خودرو
• وجود بوی بد در باتری
• نشتی آب اسید از باتری
• باد کردن باتری
• افت ولتاژ موقع آمپر کشیدن باتری

هم‌چنین عللی که می‌توانند رفته رفته موجب بروز مشکل در باتری شوند نیز عبارت اند از:

• عدم استفاده از باتری برای مدت‌زمانی طولانی
• استفاده از آب اسید غیر استاندارد برای باتری
• بیش از اندازه شارژ شدن باتری به وسیله‌ی دینام
• و …

۲- آلترناتور خودرو

وظیفه اصلی این قطعه تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی هستش ؛ به این صورت که از طریغ تسمه آلتروناتور نیروی مکانیکی موتور به آلتروناتور منتقل میشه و این قطعه با توجه به مکانیسم ساختاری که داره نیروی مکانیکی چرخشی رو به انرژی الکتریکی تبدیل میکینه ، این برق تولید شده به باطری خودرو انتقال پیدا میکنه و در باطری ذخیره میشه .

قطعات اصلی آلترناتور، روتور، استاتور و آفتامات هستن . دو مورد اول وظیفه‌ی تبدیل نیروی مکانیکی به برق را بر عهده دارن و مورد آخر برق تولیدی رو برای باتری ارسال می‌کنه .

در صورتی که آلترناتور با مشکل مواجه بشه ، معمولاً علائم زیر دیده می‌شوند:

• شارژ زیاد یا کم باتری
• خاموش شدن خودرو حین حرکت (روشن نشدن بعد از خاموش شدن ناگهانی)
• نور زیاد یا کم چراغ‌های خودرو به هنگام روشن بودن خودرو

مواردی هم که می‌توانند موجب بروز مشکل در آلترناتور خودرو شوند، موارد زیر هستند:

• پارگی تسمه آلترناتور
• مشکل در اتصالات پشت آلترناتور
• تمام‌شدن زغال‌های آلترناتور
• سوختگی در فیوز برق تحریک آلترناتور
• مشکل در کابل مثبت آلترناتور به باتری
• و …

۳- سیستم فن

سیستم فن مانع از بالا رفتن دمای موتور خودرو می‌شود. بنابراین در صورتی که سیستم فن با مشکل مواجه شود، دمای موتور بالا رفته و اصطلاحاً جوش می‌آید. سیستم فن متشکل از سنسور دمای آب، کنترل یونیت فن، رله فن، فیوز فن و موتور فن است.

فن از بالا رفتن دمای موتور خودرو جلو گیری میکنه ، در نتیجه اگر کار فن دچار اختلال بشه با اینکه ار کار بیفته دمای موتور خودرو بالا میره و اصطلاحا میگیم جوش آورده ؛ سیستم فن  از سنسور دمای آب ، کنترل یونیت فن ، رله فن ، فیوز فن و موتور فن تشکیل شده

.

در صورت بروز مشکل در سیستم فن، مشکلات زیر به وجود می‌آیند:

• بالا رفتن دمای موتور و به اصطلاح جوش آوردن موتور
• قطع ناگهانی کمپرسور کولر
• افزایش مصرف سوخت
• خالی شدن سریع شارژ باتری
• افزایش دمای آب

۴- کمپرسور کولر

چهارمین قطعه‌ای که در این نوشته معرفی میکنیم ، کمپرسور کولر هستش که در واقع از اصلی‌ترین قطعات سیستم کولر خودرو به شمار میره . در صورتی که مشکلی در کمپرسور کولر به وجود بیاد کل سیستم کولر خودرو از کار می‌افته . معمول ترین مشکلی که تو کمپرس کولر خودرو به وجود میاد مشکل در کلاچ کمپرسور هست. عمدتاً کمپرسورها از یک کلاچ برخوردار اند که این کلاچ هر زمان که نیاز به کار کمپرسور باشد آن را فعال کرده و هر زمان که نیازی به کار آن نباشد غیر فعال‌اش می‌کنند.

۵- ترموستات خودرو

مایع خنک‌کننده‌ای که میان پیشرانه و رادیاتور وجود دارد، توسط ترموستات جریان می‌یابد. توضیح آن که زمانی که پیشرانه سرد است، ترموسات وظیفه دارد که آن را گرم کند. برعکس این ماجرا نیز هست. زمانی که پیشرانه گرم است ترموستات دست به کار شده و مانع از گرمای زیاد پیشرانه یا موتور می‌شود.

در صورت خراب شدن ترموستات، دمای موتور خودرو زیاد می‌شود. بنابراین یکی از علل داغ شدن خودرو وجود مشکل در ترموستات است.

۶- سوییچ چراغ ترمز

با اینکه سوییچ چراغ ترمز از جمله اصلی‌ترین قطعات نیست ، اما کاربرد مهمی داره . وظیفه اون این هستش که زمان قرار گرفتن پای راننده روی پدال ترمز ، چراغ ترمز در عقب خودرو را روشن می‌کند. بنابراین زمانی که چراغ‌های عقب مشکلی نداشته باشند ولی زمان ترمز گرفتن روشن نشوند، مشکل از این سوییچ چراغ ترمز است.

۷- کالیپر ترمز

بر خلاف قطعه قبلی که گفتیم زیاد مهم نیست این قطعه یکی از مهمترین قطعات خودرو هستش 🙂 وظیفه کالیپر ترمز اینه که وقتی ترمز گرفته بشه کالیپر ترمز لنت های ترمز رو روی دیسک فشار میده در نتیجه خودرو متوقف میشه

از جمله علائم خرابی کالیپر خودرو عبارت‌اند از:

• ایجاد سایش در لنت‌ها
• نشتی در سیستم ترمز

۸- دیسک ترمز

یکی دیگه از قطعات اصلی خودرو دیسک های ترمز هستش ، دیسک ترمز ها کنار چرخ های خودرو هستش و زمانی که ترمز گرفته میشه بر اثر اصطکاکی که بین لنت ها و دیسک به وجود میاد خودرو می ایسته .

در صورت بروز مشکل در دیسک، علائم زیر ایجاد می‌شوند:

• لرزیدن خودرو هنگام ترمز گرفتن
• کاهش قدرت ترمزگیری خودرو

۹- استارت

استارت یک موتور الکتریکی هستش که با استفاده از برق ناشی از باتری موجب شروع شدن چرخش میل لنگ می‌شه . با چرخش میل لنگ موتور هم روشن میشه .

قطعات اصلی استارت ، دو مورد هستن: اتوماتیک استارت و موتور الکتریکی استارت .

اتوماتیک استارت ، وظیفه داره که مدار برق اصلی موتور استارت را وصل کنه . گفته شد که موتور الکتریکی استارت نیز به واسطه‌ی برق ناشی از باتری ، چرخش میل لنگ و در نتیجه روشن شدن موتور خودرو را موجب می‌شود.

نکته‌ای که بد نیست بدانید این است که زمانی که از استارت استفاده می‌شه ، سایر قطعات مصرف‌کننده‌ی باتری ، اتصال‌شون از باتری قطع می‌شه . اما چرا این اتفاق می‌افتد؟

چون استارت برق زیادی می‌طلبد . در واقع اتصال سایر قطعات با باتری قطع می‌شود تا در وهله‌ی اول برق زیادِ مورد نیاز استارت تأمین شود و همچنین خود قطعات آسیبی نبینند. پس از فرآیند استارت زدن، برق سایر قطعات باری دیگر وصل می‌شود.

در صورتی که سیستم استارت دچار مشکل شود، علائم زیر ممکن است بروز یابند:

• ایجاد دوی و بوی سوختگی در قسمت استارت
• ترکیدن باتری در زمان استارت زدن
• به سختی و سنگین استارت خوردن خودرو
• داغ شدن بیش از اندازه‌ی کابل منفی باتری

۱۰- ECU

ECU یا واحد کنترل الکترونیکی مغز خودروهای انژکتوری هستش . تو سیستم‌های انژکتوری یک سری سنسور یا حسگر به کار گرفته شده که این سنسورها با ECU در ارتباط هستند و اطلاعات لازم را برای ECU ارسال می‌کنند . در صورتی که ECU یا سنسورها با مشکل مواجه بشن خودرو هم با مشکل مواجه میشه .

از جمله مهم‌ترین سنسورهای به کار رفته تو خودرو میتونیم به موارد زیر اشاره کنیم :

• سنسور میل سوپاپ(سنسور میل سوپاپ بر روی میل سوپاپ نصب می‌شود و برای فعالیت به برق تغذیه نیاز دارد. در صورت خرابی این سنسور، در پاشش سوخت و جرقه اختلال به وجود می‌آید و در نتیجه مشکلاتی مانند افزایش مصرف سوخت، مشکل در کار کردن موتور، دیر روشن شدن موتور و خاموش شدن موتور در دور آرام بروز می‌کنند.)
• سنسور دور موتور(این سنسور، سرعت چرخش میل لنگ و پیستون را به ECU گزارش می‌دهد. در خودروهایی که از سنسور قبلی، یعنی سنسور میل سوپاپ، برخوردار نیستند با خرابی این سنسور، یعنی سنسور دور موتور، کلاً موتور روشن نمی‌شود. اما خرابی سنسور دور موتور در خودروهایی که از سنسور میل سوپاپ برخوردار هستند در نهایت موجب دیر روشن شدن خودرو و گاه حتی روشن نشدن خودرو می‌شود.)
• سنسور دمای هوای بیرون(این سنسور، دمای هوای بیرون را به ECU گزارش می‌دهد. در صورتی که این سنسور با مشکل مواجه شود چراغ چک خودرو روشن شده و هم‌چنین دمای هوای بیرون برای سرنشینان نمایش داده نمی‌شود. حتی در بعضی از خودروهایی که دوگانه‌سوز هستند در صورت خرابی سنسور دمای هوای بیرون، موتور روی گاز نمی‌رود.)
• سنسور اکسیژن اول(این سنسور قبل از کاتالیست قرار دارد و عملکرد موتور را به ECU گزارش می‌کند و ECU بر طبق گزارش‌های این سنسور، پاشش سوخت را تنظیم می‌نماید. در صورتی که سنسور اکسیژن اول با مشکل مواجه شود مشکلاتی از قبیل روشن شدن چراغ چک خودرو، افزایش مصرف سوخت، دود سیاه از اگزوز و حتی روشن نشدن خودرو بروز می‌کنند.)
• سنسور اکسیژن دوم(این سنسور بعد از کاتالیست قرار گرفته است و اطلاعات مربوط به کاتالیست را به ECU گزارش می‌کند.)
• سنسور موقعیت دریچه گاز(وظیفه اصلی سنسور موقعیت دریچه گاز، گزارش گشودگی دریچه گاز به ECU است. ECU بر اساس گزارش این سنسور، میزان هوای ورودی به موتور پاشش سوخت را زیاد یا کم کرده کرده و به این ترتیب دور موتور افزایش یا کاهش پیدا می‌کند. در صورتی که این سنسور با مشکل مواجه باشد، ممکن است راننده تأخیر در گاز خوردن خودرو را تجربه کند و هم‌چنین احتمال آن که خودرو در دور آرام خاموش شود وجود دارد.)

۱۱- پمپ بنزین

پمپ بنزین یکی دیگه از قطعاتی هستش که تو این نوشتار در ارتباط با راهنمای عیب یابی خودرو به معرفی اون می‌پردازیم. این قطعه به‌طور معمول در درون باک قرار داره . وظیفه‌ی اصلی اون  این هستش که بنزین رو از باک به موتور برسونه . در صورتی که این قطعه با مشکل مواجه بشه فشار بنزین کاهش پیدا می کنه و بنابراین تو عملکرد خودرو مشکل به وجود خواهد آمد. اصلی‌ترین علامت خرابی پمپ بنزین این هستش که خودرو استارت می‌خوره ولی روشن نمی‌شه .

۱۲- واشر سرسیلندر

واشر سرسیلندر نیز یکی از قطعات کاربردی خودرو هستش . این قطعه بین سرسیلندر و بلوک موتور قرار داره و یکی از وظایف واشر سر سیلندر این هستش که مجراهای آب و روغن که به سمت سرسیلندر در جریان هستند را آب بندی کنه و دومین وظیفش اینه که همین کار رو برای محفظه مخصوص احتراق انجام بده .

در صورتی خرابی واشر سرسیلندر، مشکلاتی به وجود می‌آید از جمله:

• قاطی شدن آب رادیاتور و روغن
• خارج شدن دود سفید از اگزوز (وارد شدن آب به سیلندر)

۱۳- شمع

مخلوطی از هوا و سوخت که در سیلندر وجود دارد باید توسط شمع آتش بگیرد. در واقع شمع با ایجاد جرقه این کار را انجام می‌دهد. شمع‌های خودرو باید هر چند وقت یک بار تعویض شوند، زیرا در اثر کارکرد زیاد معمولاً این قطعات از خودرو کارایی خود را از دست می‌دهند. در صورت خرابی شمع‌ها، معمولاً علائم زیر پیدا می‌شوند:

• لرزش خودرو
• روشن شدن چراغ چک خودرو
• افزایش مصرف سوخت

۱۴- کوئل شمع

کوئل شمع اصلی‌ترین وظیفه‌ای که دارد، برق رسانی به شمع‌ها است. چند سال پیش عمدتاً برای کلیه‌ی شمع‌ها از یک کوئل استفاده می‌شد، اما چند وقتی است که برای هر شمع یک کوئل مخصوص استفاده می‌شود و بنابراین به تعداد شمع‌ها در خودروهای جدید، کوئل وجود دارد. در صورتی که کوئل خراب شود برق به شمع‌ها نرسیده و مشکلات ناشی از خرابی شمع بروز می‌کنند. در این زمان به احتمال زیاد چراغ چک خودرو روشن می‌شود.

۱۵- رادیاتور

موتور در حین روشن‌بودن داغ می‌شود و باید قطعه‌ای وجود داشته باشد که وظیفه‌ی خنک‌کردن موتور را بر عهده داشته باشد. قطعه‌ای که این وظیفه را بر عهده دارد رادیاتور خودرو است. رادیاتور از جمله قطعات اصلی خودرو است و بهتر است همواره از لحاظ سلامت مورد بررسی قرار گیرد.

راهنمای عیب یابی خودرو

تا اینجای کار در بحث در مورد عیب یابی خودرو به برخی از مهم‌ترین قطعات خودرو نگاهی داشته‌ایم و گفته‌ایم که در صورت بروز مشکل در هر یک از آن‌ها ممکن است چه مشکلاتی در خودرو به وجود آیند. حال در ادامه‌ی بحث در ارتباط با راهنمای عیب یابی خودرو نوبت به آن رسیده که به صورت برعکس عمل کنیم. یعنی برخی از مهم‌ترین ایرادهای خودرو را معرفی کرده و سپس قطعاتی که ممکن است با این ایرادها در ارتباط باشند را ذکر می‌کنیم.

۱- زمانی که خودرو خاموش می‌شه لرزش داره :

این ایراد به احتمال زیاد با خرابی سنسور مپ (MAP) در ارتباط است.

۲- در دور آرام ، موتور خاموش می‌شه  :

• شافت استپر موتور گیر می‌کند.
• دریچه گاز مشکل دارد.
• سنسور میل سوپاپ مشکل دارد.

۳- خودرو در هوای سرد روشن نمی‌شه :

• فشنگی یا سنسور دمای آب مشکل دارد.

در صورت مشکل‌دار بودن سنسور دمای آب، خودرو در اول صبح نیز به‌سختی و با چند استارت روشن می‌شود.

۴- به‌طور ناگهانی و بی‌دلیل دور موتور بالا می‌ره :

• سنسور دریچه گاز ایراد دارد.
• سنسور دور موتور ایراد دارد.
• سنسور مپ ایراد دارد.
• در ECU مشکل وجود دارد.
• سیستم ورودی هوا مشکل دارد.

۵- استارت نمی‌تونه موتور روروشن کنه :

این مشکل در دو حالت قابل مشاهده هست . حالت اول اینه که استارت موتور را روشن نمی‌کنه یا به اصطلاح استارت موتو را نمی‌چرخونه ولی نور چراغ‌های جلو مناسب و معمولی هست . تو چنین حالتی :

• کل استارت مشکل دارد .
• سوییچ استارت مشکل دارد .
• سونوئید استارت خراب است .

اما حالت دوم این هست که استارت موتور را روشن نمی‌کنه و نور چراغ‌های جلو هم کم هست . تو  چنین حالتی ، عمدتاً مشکل از باتری هستش . از جمله:

• باتری خراب است.
• باتری ضعیف است.
• اتصال‌های باتری شل است.

۶- خودرو شتاب زیادی نداره :

در چنین وضعیتی برای عیب یابی خودرو باید موارد زیر را مدنظر داشته باشید:

• لوله مکش دارای نشتی است.
• آوانس اتوماتیک دلکو مناسب نیست.
• مقدار بنزین یا گاز خودرو کافی نیست.
• تنظیم دلکو درست نیست.

۷- مصرف بنزین زیاد هستش :

مواقعی که مصرف سوخت خودرو زیاد است و مجبور به بنزین زدن زود به زود هستید، ممکن است یک یا چند مورد از قطعات زیر دچار مشکل شده باشند:

• سنسور اکسیژن اول
• ورودی هوا
• ساسات
• شمع

۸- موتور داغ می‌کنه :

عوامل احتمالی داغ کردن موتور عبارت اند از:

• در سیستم خنک کننده به میزان کافی آب وجود ندارد.
• تسمه پروانه شل است.
• در سیستم فن مشکل وجود دارد.
• پمپ آب مشکل دارد.
• درب رادیاتور خراب است.
• ترموستات مشکل دارد.
• لوله‌های جنت مشکل دارند.
• راه‌های ورودی هوا به رادیاتور بسته شده‌اند.

۹- موتور ریپ می‌زنه :

قطعاتی که ممکن است در ریپ‌زدن موتور نقش داشته باشند موارد زیر هستند:

• شمع‌ها
• مدار جرقه
• سیستم اگزوز
• لوله‌های تنفسی

همچنین زمان‌هایی که بنزین به اندازه‌ی کافی در باک نیست، احتمال ریپ‌زدن موتور وجود دارد.

سخن آخر

تو این نوشته در مورد عیب یابی خودرو سعی شد که به مهم‌ترین قطعات و مهم‌ترین ایرادات خودرو اشاره بشه . بدیهی هستش که این نوشته تمامی قطعات خودرو و ایرادهای اون ها رو دربرنمی‌گیره و برای این کار باید جزوه‌ای طولانی در نظر گرفت . اما اگر مشکلی تو اتومبیل شما به وجود اومد می‌توانید از سری مقاله های بعدی که با عنوان عیب یابی خودرو تو سایت فوری مال منتشر خواهیم کرد کمک بگیرید ،

ضمناً هر تجربه‌ای که در ارتباط با عیب یابی خودرو دارید را می‌توانید در قسمت نظرات با ما و کاربرانی که به‌دنبال عیب یابی خودرو هستند به اشتراک بگذارید .