درجه بندی روغن های موتور

در این مقاله به بررسی درجه بندی و مقایسه انواع روغن موتور ها و روغن دنده خودرو و دسته بندی روغن موتور ها خواهیم پرداخت و استاندارد های تقسیم بندی هر یک را خواهیم شناخت .

در ادامه با فوری مال همراه باشید 🙂

روغن های موتور از نظر گرانروی به دو مدل روغن های تک درجه ای ( Mono – grade ) مثل روغن های 10 , 30 و 40 SAE و روغن های چند درجه ای ( Multi – grade ) جدا سازی می‌ شوند . در نوع دوممثل روغن های 30 – W10 و 50 – W20SAE که روغن های چهار فصل یا اتوماتیک هم نامیده می‌ شوند , درجه SAE روغن با دو عدد و حرف W ( مخفف واژه WINTER = فصل زمستان ) نمایشداده می‌ شود .

عدد سمت چپ W معیاری از گرانروی روغن در دمای پایین و عدد سمت راست , گرانروی در دمای بالای را نشان می‌ دهند . این روغن ها به جهت داشتن مواد افزودنی خاص در سرما یعنی هنگام استارت موتور , مانندروغن سبک ( مثلا 10 SAE یا این که 20 SAE ) هستند . به‌این دلیل موتور اتومبیل با به کارگیری از آن ها به راحتی روشن می‌ شود . تنها دراین‌صورت روغن به سرعت به تمام بخش های موتور می‌رسد و روغن کاری قطعات را به نیکی انجام می‌ دهد . در ضمن با گرم شدن موتور افت گرانروی روغن , کمتر از افت گرانروی روغن های تک درجه ای ( 30 SAE یا 50 SAE ) خواهد بود بدین ترتیب حتی‌در گرم ترین حالت , لایه از روغن ( روغن چنددرجه ای ) میان قطعات باقی می‌ ماند و به خوبی آنها‌را از یکدیگر مستقل نگه می‌ درد . یعنی در مجموع می‌ توان ذکر کرد که محدوده دمایی کاربرد روغن های چند درجه ایپهناور تر است .

با دقت به این که 80 درصد ساییدگی قطعات متحرک موتور در مرحله استارت یعنی در مرحله ای که معمولا موتور سرد است , رخ می‌ دهد , روانکاری قطعات دوچندان حیاتی و لازم است , براین اساس بهتراست روغن های چند درجه ای که در سرما گرانروی پایینی دارا هستند , مورد استفاده قرار بگیرند .

نمودار بالا گرانروی دو مدل روغن تک درجه ای ( مونوگرید ) و روغن چند درجه ای ( مالتی گرید ) 40 – W 15 SAE را در دماهای گوناگون نشان می‌ دهد . به نحوی که ملاحظه می‌ شود یک روغن چند درجهای ( مالتی گرید ) در دماهای بالا خصوصیت های روغن 40 SAE و در دمای پایین خصوصیت های روغن W15 SAE را داراست و همینطور مشخص می‌ شود که روغن چند درجه ای تغییرات گرانروی کمی‌ نسبت به تغییرات دما دارااست ( امکان مصرف در کلیه فصول ) .

1– روغن موتور 

 الف ) طبقه بندی روغن های موتور برحسب گرانروی

درجه بندی SAE :

انجمن مهندسین خودروی ایالات متحده ( SAE ) , مبنا طبقه بندی روغن های موتور را به دلیل اهمیت گرانروی , این خصوصیت بنا گذاشته است به طوریکه در‌این سیستم دو مجموعه از درجه های گرانرویتعریف می‌ شوند .

یک مجموعه حرف Winter= W ( روغن های چند درجه ای ) دارااست و گروه دیگر بدون حرف W است ( روغن های تک درجه ای ) درجه های دار ای حرف W معرف گرانروی روغن در فصل زمستانیعنی متناسب بودن آن برای کار در فصول سرد سال و قابلیت روغن برای پمپ شدن در دمای پایین است .

 ب ) طبقه بندی براساس سطوح کیفیت روغن های موتور

طبقه بندی انجمن نفت ایالات متحده API

انجمن نفت ایالات متحده ( American Petroleum Institute ) کیفیت روغن های موتور را در دو گروه دسته بندی کرده است .

1 – روغن های موتور برای خودروهای بنزینی که برای هر سطح کیفیت با دو حروف معرفی می‌ شوند . حرف اول S به Service Station یعنی ایستگاه های تعویض روغن , گاراژها و بنگاه های فروش خودروها اشارهدارد و حرف دوم که با یکی‌از حروف الفبای انگلیسی از A تا N ( سطح کیفیت فعلی ) معلوم شده‌است .

2 – روغن های موتور برای خودروها و دستگاه های دیزلیکه با حرف c مخفف کلمه Commercial (وسایل نقلیه تجاری، کشاورزی و ناوگان حمل و نقل) و یکی  از حروف انگلیسی از A تا J (سطوح کیفی فعلی) به همراه اعدادی که بعد از حرف C نوشته می‌ شوند، مشخص شده .

2- روغن دنده خودرو

در سیستم های انتقال نیرو، دنده ها و یاتاقان های متفاوتی به کار رفته اند که نیازهای روانکاری متفاوت در شرایط مختلف خواهند داشت . انتخاب روانکار مناسب ، مستلزم بررسی دقیق مشخصات فیزیکی و شیمیایی روغن و شرایط کار دستگاه ها در تطبیق با شرایط محیط کاری است.

انجمن نفت آمریکا API دسته بندی ذیل را برای روانکار های سیستم های انتقال نیرو و محورها با مشخصات ویژه‌ ، معرفی کرده است.